7. Sınıf Şiir Türleri Konu Anlatımı
Bu dersimizde 7. Sınıf Şiir Türleri konusunu özet bir şekilde inceleyeceğiz. Bu konu ile ilgili olarak dikkat etmeniz gereken bir husus şudur ki; aşağıda yer alan kavram bağlamı sizin mevcut ders müfredatından farklı olsa da ancak sitemizin anlatımımız daha kapsayıcı olacaktır. Sitemizde sizler için özel olarak hazırlanmış özet ders notlarımız ile bu konuyu anlamanızı güçlendirecek geçmiş yıllarda çıkmış sınav soruları hakkında fikir edinebileceksiniz.
7. Sınıf Şiir Türleri konusunun sonunda aşağıdaki kazanımları elde edecek ve aşağıda yer alan soruların cevaplarına ulaşmanızı hedeflemekteyiz.
- Şiir nedir? Şiir ve şiir bilgisi soruları nasıl çözülür? Şiir türleri nasıl anlaşılır?
- Lirik şiirin teması nedir? Şiir türünün genel özellikleri nelerdir?
- Epik şiir nedir? Epik şiirin özellikleri nelerdir? Epik şiirin açıklaması nedir?
- Pastoral şiir ne demek? Pastarol şiir konusu nedir?
- Satirik şiir nedir? Satirik şiir ne demek? Satirik şiir açıklaması nedir? Satirik şiir örnekleri nelerdir?
- Dramatik şiir nedir?
7. Sınıf Şiir Türleri konusunu yukarıda yer alan başlıklarda inceleyeceğiz. Bildiğiniz konuları doğrudan atlayabilir ve konu başlıkları arasında hızlıca geçiş yapabilirsiniz. Ayrıca dersimizi, word ortamında ya da pdf ortamına aktararak çalışma kağıdı olarak da kullanabilirsiniz. Ayrıca Türkçeci Mobil uygulamamızda tüm konular için hazırlanmış özel testler yer almaktadır. Uygulamamız hakkında geniş bilgi bu adrestedir.
Şiir Nedir ?
Dar anlamıyla şiir, manzum eserlere verilen addır. Ancak her manzume şiir olamaz. Şiirin en önemli ögesi sözcüktür. Sözcüklerin sıralanışı, yani söyleyişi şiirin temelidir. Ölçü, uyak, düşünce, duygu… şiirin kuruluşunda önemli ögelerdir; bazen bunlardan biri, bazen öteki öne geçer. Ancak hiçbiri, tek başına şiiri meydana getirmez.
Şiirler, öteden beri taşıdıkları niteliklere göre lirik, epik, pastoral, didaktik, satirik ve dramatik olmak üzere altı türe ayrılmaktadır.
Şiir Türleri
Lirik Şiir
Şiirler, Eski Yunan’da “lir” denen bir sazla söylenirdi. Bu şiirler, aşk şiirleriyle, duygulu şiirlerdi. Sonradan coşkun duyguları dile getiren bütün şiirlere lirik şiir denmiştir. Bugün lirik şiir dediğimiz şiirler duygulu nitelik taşıyanlardır.
Rüya gibi bir yazdı, yarattın hevesinle,
Her anını, her rengini, her şiirini hazdan.
Hâlâ doludur bahçeler en tatlı sesinle!
Bir gün, bir uzak hatıra özlersen o yazdan.
Yahya Kemal BEYATLI
Epik Şiir
Yurt sevgisi, inanç ve insanlık gibi temaların yiğitlik duygusuyla birleştiği şiirlere epik şiir veya destan denir. Bunların bir kısmı doğal (İlyada, Odesa, Oğuz Kağan…), bir kısmı yapay (Kurtarılmış Kudüs, Üç Şehitler Destanı…) destanlardır.
Mustafa Kemal’in kağnısı derdi kağnısına
Mermi taşırdı öteye, dağ taş aşardı.
Çabuk giderdi, çok götürürdü Elifçik,
Nam salmıştı asker içinde
Bu kez de herkesten evvel almıştı yükünü
Doğrulmuştu yola. Önceden önceden.
Fazıl Hüsnü DAĞLARCA
Pastoral Şiir
Kır, doğa sevgisini ve çoban yaşamının güzelliklerini dile getiren şiirlerdir. Vergilius, pastoral şiir türünün bilinen en eski temsilcisidir. Türk edebiyatında pastoral şiirin ilk örneklerini Abdül- K hak Hamit Tarhan (Sahra) vermiştir.
Aşağıdaki dizeler bir pastoral şiir örneğidir.
Tabiatla haşır neşir
Kırlarda geçen ikindi vakti.
Sakin, dinlenmiş, rahat
Bir gün daha bitti.
Behçet NECATİGİL
Didaktik Şiir
Düşünceyi ön plana alan, amacı öğretmek, bilgi vermek olan şiirlerdir. Fabl, yergi, manzum hikâye ve manzum mektuplar didaktik şiirlerdir.
İşler ve Günler
Çift zamanı kendini gösterir göstermez,
Uşaklarla birlikte koşup
Kuru ve yaş toprağı birlikte sürmeli.
işe erken başlayıp tarlaları bitirmeli.
(Hesiodos)
Satirik Şiir
Kişilerin ya da toplumun kusurlarını, gülünçlüklerini, iğneleyici ve alaylı bir dille eleştiren şiirlerdir. Bunlara “yergi” de denir.
Satirik şiir, didaktik şiirin bir türü olarak da kabul edilir.
Gırtlağa ister kaçan girsin ister kor
Yaşayan ölüler yaşayıp gidiyor.
Dramatik Şiir
Dramatik ürünler – sahnede oynanmak üzere yazılan yapıtlar – ilk çağlarda manzum olarak yazılmıştır. Başka bir deyişle, dramatik şiir, o çağlarda tiyatro sanatının yerini tutmuş; nazım biçiminde yazılan tiyatro eserlerine dramatik şiir denmiştir.
Örnek Şiir Bilgisi Sorusu:
Hiçbir silahı yoktu ellerinden başka, boğuşuyordu
Çevrilmişti bir süngü çemberiyle gide gide
Nihayet devrildi beş yarayla birden
İhtiyat mülazım Fahri Efendi de.
Bu dizeler, aşağıdaki şiir türlerinden hangisine örnek olabilir?
A) Epik
B) Dramatik
C) Didaktik
D) Pastoral
Çözüm:
Savaş sırasında yiğitlik gösteren bir askeri anlattığından epik şiirdir. Doğru seçenek A’dır.
Örnek Şiir Bilgisi Sorusu:
Ağlasam sesimi duyar mısınız, mısralarımda
Dokunabilir misiniz gözyaşlarıma ellerinizle?
Bilmezdim şarkıların bu kadar güzel,
Kelimelerinse kifayetsiz olduğunu
Bu derde düşmeden önce
Bu dizeler aşağıdaki şiir türlerinin hangisinden alınmış olabilir?
A) Epik
B) Pastoral
C) Didaktik
D) Lirik
Çözüm:
Yalnızlık duygusu coşkun bir şekilde işlendiğinden lirik şiirdir. Doğru seçenek D’dir.