Kök Konu Anlatımı
Sözcükte yapının bir alt başlığı olan kök konu anlatımı için aşağıda yer alan ilişkiyi dikkatlice inceleyelim.
Kök
İsim Kökü
Fiil Kökü
Sesteş Kökü
Ortak Kök
Anlamlı en küçük parçaya kök denir. Kök konu anlatımı için yukarıda yer alan başlıkları detaylıca inceleyelim.
Kök
Kelimenin yapısında yer alan ve bütün ekler çıkarıldığında anlamlı en küçük kelimenin bütünüyle anlam ilişkisi olan en küçük anlamlı parçaya kök denir.
– Masa-cı-lar
-Balık-çı
-Perde-ler-den
-Ev-li-ler
NOT: Bir kelimenin tamamıyla anlam ilişkisi olmasına dikkat etmeliyiz.
Balık –doğru
Bal-ık — yanlış
İsim Kökü
Varlıkları ve kavramları karşılayan yani isim olan köklerdir.
Bir kelimenin isim kök olduğunu anlamak için kelimenin köküne ‘-mak-mek’ mastar eki getirilir. Kelime anlamsız oluyorsa isim köklüdür.
Örnek;
-Ev-de —isim kök + ek
-Parmak-lık —isim kök + ek
-Süt-çü — isim kök + ek
-Tahta-cı — isim kök + ek
-Tırnak-lar—isim kök + ek
Fiil Kökü
Varlıkların yaptığı işi hareketi veya durumu, oluşu bildiren köklerdir. Bir kelimenin kökünün fiil kök olduğunu anlamak için kökün sonuna mastar ‘-mak-mek’ eki getirilir. Kelime anlamlı olursa fiil köktür.
-Uçak — uç-mak — fiil kök
-Bilgi — bil-mek— fiil kök
-Geldim — gel-mek— fiil kök
-Suskun — sus-mak — fiil kök
-Silgi — sil-mek— fiil kök
-Görecek — gör-mek — fiil kök
Sesteş Kökü
Aralarında anlam ilişkisi bulunan ve hem isim hem fiil kök olabilen köklere ortak kök denir.
Örnek;
-Bu boya bitmiş. — İsim kök
-Babam bütün duvarları boyadı. — fiil kök
-Güreş bizim ata sporumuz. — İsim kök
-Pehlivanlar meydanda güreşti. — fiil kök
Ortak Kök
Yazılışları aynı anlamları farklı olan köklere sesteş kök denir.
Örnek;
-Çocuklar kavgadan sonra barıştı. — fiil kök
-Barış ülkeler arasındaki dostluğu pekiştirir. — isim kök
Sevgili öğrencilerim; Kök Konu Anlatımına ait onlarca soru içeren testlerimiz Türkçeci Mobil Uygulamasında. Mobil Uygulaması hakkında detaylı bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.