Anlatımına Göre Cümleler Konu Anlatımı
Cümlede anlam bilgisi, anlatımına göre cümleler konusu aşağıdaki alt başlıklarda incelenir.
Anlatımına Göre Cümleler
Öznel Anlatımlı Cümleler
Nesnel Anlatımlı Cümleler
Tanım Cümleleri
İçerik (Konu) Cümleleri
Üslup (Biçem) Cümleleri
Doğrudan (Dolaysız) Anlatımlı Cümleler
Dolaylı Anlatımlı Cümleler
Şimdi bu başlıkları tek tek inceleyelim:
Öznel Anlatımlı Cümleler
Söyleyenin kendi düşüncesini, duygusunu veya beğenisini içeren cümlelerdir. Doğruluğu ya da yanlışlığı kişiden kişiye göre değiştiği için öznel yargılar kanıtlanamaz.
Öznel Anlatımlı Cümlelere Örnekler:
» Mavi en güzel renktir. Yukarıdaki cümle, söyleyenin kişisel düşüncesini yansıtmaktadır. Kanıtlanması olanaksızdır. Çünkü her insanın sevdiği renk farklıdır. Bu yüzden bu cümle, öznel yargı bildiren bir cümledir.
» İstanbul Boğazı’nın seyrine kimse doyamaz.
» Evde mutlu olan başarılı olur.
» Mavi elbise insanlara yakışıyor.
» Duygusal şarkılar herkesi etkiler.
Nesnel Anlatımlı Cümleler
Söyleyenin duygu veya düşüncesini içermeyen; doğruluğu ya da yanlışlığı kişiden kişiye göre değişiklik göstermeyen cümlelerdir. Nesnel yargılar, araştırma sonucu ulaşılabilecek, herkesçe kabul görmüş, kanıtlanabilir yargılardır.
Nesnel Anlatımlı Cümlelere Örnekler:
» Mavi ana renklerden biridir.
Yukarıdaki cümlede söyleyenin kişisel düşüncesine yer verilmemiştir. яндекс Bu cümledeki yargı, araştırma sonucunda ulaşılabilir ile kanıtlanabilir bir yarı olduğundan bu cümle nesnel bir cümledir.
» Şairin en son kitabı 200 sayfadan oluşuyor.
» Eser, dört bölüm halinde sinemaya uyarlanmış.
» İstanbul 1453′te fethedildi.
» Yazar, bu romanında aile bireyleri arasındaki sorunları anlatıyor.
Tanım Cümleleri
Varlıkların ne olduklarını tam olarak belirtmek için kurulur. Tanım cümleleri “Bu nedir?”, “Bu kimdir?” sorularına cevap verir.
Tanım Cümlelerine Örnek
» Ünlü kişilerin kendi yaşamlarını anlattıkları yazılara otobiyografi denir.
İçerik (Konu) Cümleleri
Yazarın, yapıtında ele aldığı konuya değinilen cümlelerdir.
İçerik Cümlelerine Örnek
» Şiirlerinde ayrılık acısını işlemiş.
Üslup (Biçem) Cümleleri
Üslup bir duygunun, düşüncenin kişisel anlatım biçimidir. Sanatçının dili kullanma biçimi, anlatım şekli üslupla ilgilidir. Cümlelerin uzunluğu, kısalığı, sözcük seçimi, sanatlı ya da yalın oluş, sanatçının üslubunu ortaya koyar.
Herhangi bir metne yönelttiğimiz “Nasıl anlatılmış?” sorusu, üslupla ilgili ifadeleri bulmamıza yardımcı olur.
Üslup Cümlelerine Örnek
» Şiirlerinde süslü, söz oyunlarına dayalı bir dil yerine, günlük konuşma dilini tercih etmiştir.
Doğrudan (Dolaysız) Anlatımlı Cümleler
Başkasına ait bir sözün hiç değiştirilmeden aktarılmasına doğrudan anlatım denir. Olduğu gibi aktarılan söz genellikle tırnak işareti içerisinde yazılır. Tırnak işaretinin dışında virgül kullanılarak da aktarılabilir.
Doğrudan Anlatımlı Cümlelere Örnek
» Atatürk: “Hayatta en hakiki mürşit ilimdir.” diyerek bir gerçeği dile getirmiştir. (Atatürk’e ait söz değiştirilmeden aktarılmış) » Atalarımız, kalem kılıçtan keskindir, der.
Dolaylı Anlatımlı Cümleler
Başkasından alınan sözün, cümledeki yargıyı değiştirmeden, kendi sözcüklerimizle aktarılmasına dolaylı anlatım denir. Dolaylı anlatımlı cümleler “söyledi, belirtti, açıkladı” gibi eylemlerle biter ya da yüklemleri öğrenilen geçmiş zamanla çekimlenir.
Dolaylı Anlatımlı Cümlelere Örnek
» Atatürk hayatta en gerçek yol göstericinin ilim olduğunu söylemiştir. (Yazar kendi anlatımıyla Atatürk’e ait sözü değiştirerek aktarmış) » Doktor, babama ilaçları mutlaka içmesi gerektiğini tembih etti.
Anlatımına Göre Cümleler Konu Anlatımı, anlam bilgisi konularından, cümlede anlam alt başlığının bir konusudur. İlgili başlıklardan diğer Türkçe konu anlatımlarını da kontrol edebilirsiniz.
Sevgili öğrencilerim “Anlatımına Göre Cümleler Konu Anlatımı” konusu ile ilgili onlarca sorunun yer aldığı mobil uygulamamızdan kendinizi test edebilir ve bu konuda öğrendiklerinizi pekiştirebilirsiniz. Mobil uygulamamız hakkında detaylı bilgiye ulaşmak için burayı tıklayınız.
